Erop uit, met trommel en fluit en allerlei festijnen met tierelantijnen. Hoe dat er uitzag in de vooroorlogse jaren? Geen idee! Wel een vermoeden.
Het dagelijkse leven ’leek’ me nog niet zo geteisterd door het digitale junkfood zoals de IPod, het tablet en de TV.
Maar wanneer je de moeite neemt oud beeldmateriaal door te worstelen, wordt die suggestie al gauw onderuit geschoffeld.
Ook voor de oorlog getuigen foto’s met mensenmassa’s ervan dat er duidelijk behoefte was aan spektakels in diverse vormen. Natuurlijk was ik daar geen getuige van, maar ik ga er onmiddellijk van uit als er duizenden mensen bijeengekomen zijn om iets te zien dat de moeite waard is, dat genoeg zegt. Nog sterker, zoiets nog sterker tot de verbeelding sprak dan nu.
Het dagelijkse leven ’leek’ me nog niet zo geteisterd door het digitale junkfood zoals de IPod, het tablet en de TV.
Maar wanneer je de moeite neemt oud beeldmateriaal door te worstelen, wordt die suggestie al gauw onderuit geschoffeld.
Ook voor de oorlog getuigen foto’s met mensenmassa’s ervan dat er duidelijk behoefte was aan spektakels in diverse vormen. Natuurlijk was ik daar geen getuige van, maar ik ga er onmiddellijk van uit als er duizenden mensen bijeengekomen zijn om iets te zien dat de moeite waard is, dat genoeg zegt. Nog sterker, zoiets nog sterker tot de verbeelding sprak dan nu.
18 juni 1932 Een leuke opkomst van belangstellenden voor de Graf Zeppelin
Want vandaag de dag moet er heel wat spectaculairs voorgeschoteld worden om de mensen op te warmen. Eerlijk gezegd zijn de middelen daartoe ook duidelijk verbeterd. Laat ik mijn vingers maar niet branden aan wat er gebeurde in het Interbellum en me bepalen tot de tijd waarin ik zelf het Charlois van toen en nu onrustig maakte en maak. Natuurlijk waren de grootste aandachtstrekkers in de jaren na de oorlog de muziekkorpsen. Je hoefde er niet heen, ze kwamen van zelf langs en voor je het beseft liep je in de maat een eindje met het korps op. De beste reclame om ook niet-muzikanten uit te dagen lid te worden van een tamboer- en pijperkorps. In de Marnixschool, die destijds nog netjes zo heette, oefende men in het gymlokaal. Naast Crescendo, de Christelijke harmonie, gebeurde dat ook wel door Excelsior (voetballen konden ze niet, maar spelen als de beste). Wij als kleine ‘apies’, wonend binnen een straal van 100 meter, klauterden omhoog tot we op het stenen smalle randje van de kleine raampjes onze toen nog kleine billetjes konden plantten. (Links de 6 raampjes op de foto links de ingang daar) Een buitengewoon lenige prestaties, zeker als je beseft dat je nu al moeite hebt je been over het zadel van je fiets te lichten. Dank u Gazelle, Sparta, Stella e.d. voor de dames- en lage instapfietsen! Zo gluurden we naar de mannen en jongelui die zich de longen uit het lijf bliezen op de trompetten en opzwepend tromgeroffel lieten opzwellen tot een uitgerekt “TRRRRRRRR..TRRRRRRROMMMTRROMTROM!!!”
Want vandaag de dag moet er heel wat spectaculairs voorgeschoteld worden om de mensen op te warmen. Eerlijk gezegd zijn de middelen daartoe ook duidelijk verbeterd. Laat ik mijn vingers maar niet branden aan wat er gebeurde in het Interbellum en me bepalen tot de tijd waarin ik zelf het Charlois van toen en nu onrustig maakte en maak. Natuurlijk waren de grootste aandachtstrekkers in de jaren na de oorlog de muziekkorpsen. Je hoefde er niet heen, ze kwamen van zelf langs en voor je het beseft liep je in de maat een eindje met het korps op. De beste reclame om ook niet-muzikanten uit te dagen lid te worden van een tamboer- en pijperkorps. In de Marnixschool, die destijds nog netjes zo heette, oefende men in het gymlokaal. Naast Crescendo, de Christelijke harmonie, gebeurde dat ook wel door Excelsior (voetballen konden ze niet, maar spelen als de beste). Wij als kleine ‘apies’, wonend binnen een straal van 100 meter, klauterden omhoog tot we op het stenen smalle randje van de kleine raampjes onze toen nog kleine billetjes konden plantten. (Links de 6 raampjes op de foto links de ingang daar) Een buitengewoon lenige prestaties, zeker als je beseft dat je nu al moeite hebt je been over het zadel van je fiets te lichten. Dank u Gazelle, Sparta, Stella e.d. voor de dames- en lage instapfietsen! Zo gluurden we naar de mannen en jongelui die zich de longen uit het lijf bliezen op de trompetten en opzwepend tromgeroffel lieten opzwellen tot een uitgerekt “TRRRRRRRR..TRRRRRRROMMMTRROMTROM!!!”
Tussen deze ritmische korpsleden bevonden zich mijn neef Theo en zijn zwager, mijn aangetrouwde neef Kees. Op een gegeven moment werd ik met een vriendje uitgenodigd om binnen te komen luisteren. Men wenste kennelijk ledenaanwas. Braaf gaf ik me op voor het trompettersgilde, want daar was nog wel ruimte. Een documentje werd ingevuld, het adres genoteerd en het wachten was slechts tot deze blanke Dizzy Gillespie omarmd ging worden als het grootste talent uit de jaren vijftig. Die kans heeft Excelsior gemist, want nooit werd er iets meer van het ledenwervingsfonds vernomen. Dat had uiteraard tot gevolg dat het latere Ahoy mijn warmste sympathieën kreeg. Neef Theo vervolgde zijn muzikale carrière in de Charloisse popband Diamond Strings om jaren later in het hoge Noorden in Groningen en Friesland enige Shantykoren te gaan dirigeren, na zich bekwaamd te hebben op het elektrische orgel.
Waar zo’n opleiding bij Excelsior niet toe kan leiden.
In elk geval waren de tamboer- en pijperkorpsen, showbands zo u wilt erg bepalend voor het straattoneel in de jaren vijftig en zestig en oogsten deze korpsen zelfs Internationale roem. De Jonge Garde was me ook niet geheel onbekend en zoals gezegd Crescendo ook niet al ventileerde deze harmonie zich meer op stichtelijke stukken. Van deze harmonie herinner ik met het beste Jaap Sturrus, die behalve dat hij vrolijke noten de ruimte instuurde ook wekelijks ons huisgezin van groente voorzag. Zijn dochter Tine bestierde later met haar man de groentezaak Verburg op de hoek Karel de Stoutestraat, Katendrechtse Lagedijk nadat bakker de Koning daar was gestopt met de bakkerszaak.
Goede muziek op Charlois, prijswinnaars vaak, marcherend door Charlois’ dreven, stoppend bij wat ruimere plekken. Zoals de Voornsevliet, het Nachtegaalplein om een stukje adembenemende show weg te geven. Heb vaak gedacht “Als er nou es eentje de verkeerde kant op loopt?” Onlosmakelijk verbonden met een complete show (Als dat niet zo is, moet het alsnog verplicht worden) waren de majorettes.
Waar zo’n opleiding bij Excelsior niet toe kan leiden.
In elk geval waren de tamboer- en pijperkorpsen, showbands zo u wilt erg bepalend voor het straattoneel in de jaren vijftig en zestig en oogsten deze korpsen zelfs Internationale roem. De Jonge Garde was me ook niet geheel onbekend en zoals gezegd Crescendo ook niet al ventileerde deze harmonie zich meer op stichtelijke stukken. Van deze harmonie herinner ik met het beste Jaap Sturrus, die behalve dat hij vrolijke noten de ruimte instuurde ook wekelijks ons huisgezin van groente voorzag. Zijn dochter Tine bestierde later met haar man de groentezaak Verburg op de hoek Karel de Stoutestraat, Katendrechtse Lagedijk nadat bakker de Koning daar was gestopt met de bakkerszaak.
Goede muziek op Charlois, prijswinnaars vaak, marcherend door Charlois’ dreven, stoppend bij wat ruimere plekken. Zoals de Voornsevliet, het Nachtegaalplein om een stukje adembenemende show weg te geven. Heb vaak gedacht “Als er nou es eentje de verkeerde kant op loopt?” Onlosmakelijk verbonden met een complete show (Als dat niet zo is, moet het alsnog verplicht worden) waren de majorettes.
Een oogstrelend fenomeen in die dagen. In die mate dat de meest fervente fanfarehater onmiddellijk zijn antigevoelens van zich af liet glijden om schaapachtig met halfgeopende mond al dat moois te aanschouwen dat kortgerokt gelijktijdig hun met laarzen geschoeide welgevormde benen bij toerbeurt richting het uitspansel wierp. Spannend maar nooit ordinair.
De optochten ontstonden vanzelf wel wanneer de mensen, zoals gezegd gevoed door de ritmiek in cadans meeliepen door straten en over pleinen. Maar er was meer op Charlois te beleven over de jaren heen.
Buiten het randgebeuren van de mondiale E55 en de Floriade net onder de rivier door passeerde er naast het koninklijk gezin over de tunneltraverse langs de Doklaan ook wel eens een bloemencorso. Jarenlang was er op Koninginnedag het straatfeest in de Wolphaertstraat en was het Koninginnedag geburen op de ijsclub Charlois een waarlijk terugkerend genoegen. Het kon allemaal natuurlijk nog grootser en in de vaart der popscenes werden er al enige jaren openluchtpopfestivals gehouden. Bekend in het Zuiderpark is uiteraard Metropolis:
Buiten het randgebeuren van de mondiale E55 en de Floriade net onder de rivier door passeerde er naast het koninklijk gezin over de tunneltraverse langs de Doklaan ook wel eens een bloemencorso. Jarenlang was er op Koninginnedag het straatfeest in de Wolphaertstraat en was het Koninginnedag geburen op de ijsclub Charlois een waarlijk terugkerend genoegen. Het kon allemaal natuurlijk nog grootser en in de vaart der popscenes werden er al enige jaren openluchtpopfestivals gehouden. Bekend in het Zuiderpark is uiteraard Metropolis:
Ik geeft het toe, na de Rolling Stones in de Kuip en Tina Turner in Ahoy was het met mijn zucht naar jong zijn gedaan, maar wie weet op een zonnige dag met een jolige bui en een bivakmuts om de jaren te verbergen…. Maar het hart van Charlois, laten we zeggen met de concentratie rond de Oude Kerk had zijn eigen charmes wat betreft manifestaties. Natuurlijk het verst terug gaan de herinneringen naar de Koninginnedagen met de appeltjes van oranje, maar ook het religieuze aspect was ruimschoots vertegenwoordigd. Veel meer dan thans werd het evangelie met behulp van welluidende muziek gebracht. Het groot I.J.E.-koor, Wim Hardenbol wekte bewondering op en niet in de laatste plaats een begaafde spreker als Okke Jager zorgden er ooit voor dat het gehele kerkplein, de Gouwstraat en de Clemensstraat overbevolkt raakten.
Maar Bob Dylan zong het al, and the times, the times are changing. De Oude kerk is niet alleen meer het centrum van religie alleen. Noodgedwongen kreeg het gebouw de rol van min of meer een cultureel centrum, waar diverse bijzondere bijeenkomsten zich manifesteerden. Een daarvan is het jaarlijks terugkerende Blommenfesteijn. Niet waar iedereen van gecharmeerd is, maar met de beste bedoelingen opgezet en gezien de bezoekersaantallen in een behoefte voorziend. Stichting Blommenfesteijn is ook de organisator van Jazz in Charlois. Dan swingt het kerkplein en had ik wellicht ooit als de fanfare Excelsior secretaris zijn administratie goed had verwerkt toch als de Nieuwe Dizzy Gillespie mijn trompetstoten tot aan de Boergoensevliet kunnen laten schallen. Ik berust maar.
Een ander aandachtspunt in de opsomming van heugelijke vieringen was natuurlijk Charlois 550. Zoveel jaar bestond Charlois na de stichting van de niet door alle Charloissers geliefde Karel de Stoute. Dat werd uitbundig gevierd en ook op die dag was een mooie optocht te zien. Muziek en cultuur waren daarin verenigd. Een blij dorp
Een ander aandachtspunt in de opsomming van heugelijke vieringen was natuurlijk Charlois 550. Zoveel jaar bestond Charlois na de stichting van de niet door alle Charloissers geliefde Karel de Stoute. Dat werd uitbundig gevierd en ook op die dag was een mooie optocht te zien. Muziek en cultuur waren daarin verenigd. Een blij dorp
Een heel ander aspect van Charlois is een item waar we als meer of minder verbondenen met Charlois best trots op mogen zijn. De mensen die erachter zitten, dingen organiseren, maar ook wij die de gelegenheid geboden wordt er getuigen van te zijn. Dat is de Kunst in Charlois, want ik durf gerust te stellen dat Charlois heel veel ruimte biedt aan het Culturele gebeuren. Dat is over meerdere delen van de stad Rotterdam verspreid, maar met name Charlois vind ik er toch wel uitspringen.
In een web bericht uit 2017 las ik: Wie van kunst houdt, in wat voor vorm dan ook, moet in Oud-Charlois zijn. Jazeker, op Zuid dus. Niet alleen het aanbod is veelzijdig, de kunstenaars zijn dat ook. Je kijkt je ogen uit.
Opvallend stukje hierin is: Jazeker op Zuid dus. Goed, er spreekt enige frustratie uit, maar begrijpelijk als je het zoekt in de richting dat Amsterdam in Nederland de enige stad lijkt of dat Rotterdam alleen uit noord bestaat. Behoorlijk wat kunstenaars vonden er hun domicilie en hun producten zijn her en der te bewonderen, net zoals hun ateliers.
Diverse manifestaties passeerden al de revue waarbij eenieder met warme belangstelling voor de kunst in het algemeen aan zijn trekken kon komen. En dat waren niet de laatste manifestaties, want men is geregeld actief via diverse stichtingen om de aandacht te vangen.
En dan niet in de laatste plaats de mini-manifestatie-makers, waaronder het slechts uit 6 oude mannetjes bestaand Historisch Collectief Charlois.
Misschien na deze opmerking bij de volgende bijeenkomst maar 5.
Met zeer beperkte middelen proberen we een aantal mensen een aangename middag te bezorgen. Dat doen we ook de eerste woensdag in april weer. En u begreep het al, in het eerste uur gaat dat over optochten en manifestaties.
Misschien tot dan?
Harry Wols
In een web bericht uit 2017 las ik: Wie van kunst houdt, in wat voor vorm dan ook, moet in Oud-Charlois zijn. Jazeker, op Zuid dus. Niet alleen het aanbod is veelzijdig, de kunstenaars zijn dat ook. Je kijkt je ogen uit.
Opvallend stukje hierin is: Jazeker op Zuid dus. Goed, er spreekt enige frustratie uit, maar begrijpelijk als je het zoekt in de richting dat Amsterdam in Nederland de enige stad lijkt of dat Rotterdam alleen uit noord bestaat. Behoorlijk wat kunstenaars vonden er hun domicilie en hun producten zijn her en der te bewonderen, net zoals hun ateliers.
Diverse manifestaties passeerden al de revue waarbij eenieder met warme belangstelling voor de kunst in het algemeen aan zijn trekken kon komen. En dat waren niet de laatste manifestaties, want men is geregeld actief via diverse stichtingen om de aandacht te vangen.
En dan niet in de laatste plaats de mini-manifestatie-makers, waaronder het slechts uit 6 oude mannetjes bestaand Historisch Collectief Charlois.
Misschien na deze opmerking bij de volgende bijeenkomst maar 5.
Met zeer beperkte middelen proberen we een aantal mensen een aangename middag te bezorgen. Dat doen we ook de eerste woensdag in april weer. En u begreep het al, in het eerste uur gaat dat over optochten en manifestaties.
Misschien tot dan?
Harry Wols
RSS-feed