Ongeveer 65% van de Nederlanders tussen de 30 en 70 jaar heeft een verhoogd cholesterol. Deze aandoening is dus niet ‘typisch iets voor ouderen’ zoals vaak gedacht wordt, maar komt ook voor bij jongere mensen! Een verhoogd cholesterol kan onnodige gezondheidsrisico’s veroorzaken, die eenvoudig te voorkomen zijn door tijdig een gezonde leefstijl aan te wennen.
De eerste drie weken van maart kunnen mensen uit onze wijk gratis hun cholesterol laten meten bij de Dorpsweg Apotheek. Om te weten te komen of u in aanmerking komt voor een gratis cholesterolmeting kunt u de vragenlijst invullen op de site www.nationalecholesteroltest.nl. Als u in aanmerking komt, dan kunt u daarna direct een afspraak maken voor een meting van uw cholesterol.
Maar eerst is het misschien goed even stil te staan bij de vraag waarom het cholesterol in de gaten gehouden moet worden, wat is cholesterol eigenlijk?
Cholesterol
Cholesterol is een vetachtige, niet in water oplosbare, stof die in ons lichaam onder andere als bouwstof wordt gebruikt. Het is een onmisbare stof voor het menselijk lichaam. Het is een bouwstof voor de wanden van cellen. Daarnaast is cholesterol nodig voor de aanmaak van hormonen en vitamine D. Ten slotte worden galzuren van cholesterol gemaakt.
Het lichaam maakt zelf cholesterol aan in de lever. Ook krijgt het lichaam cholesterol binnen via de voeding. Van alle cholesterol in ons lichaam blijkt 70% afkomstig van eigen aanmaak en 30% komt uit onze voeding. Een teveel aan cholesterol is slecht voor de gezondheid. Het kan zich ophopen in de binnenzijde van de wanden van bloedvaten in de vorm van plaques (= atheroomplaques). De bloedvaten kunnen hierdoor dichtslibben (=atherosclerose), waardoor uiteindelijk hart- en vaatziekten kunnen ontstaan, zoals een hartinfarct of een beroerte.
De eerste drie weken van maart kunnen mensen uit onze wijk gratis hun cholesterol laten meten bij de Dorpsweg Apotheek. Om te weten te komen of u in aanmerking komt voor een gratis cholesterolmeting kunt u de vragenlijst invullen op de site www.nationalecholesteroltest.nl. Als u in aanmerking komt, dan kunt u daarna direct een afspraak maken voor een meting van uw cholesterol.
Maar eerst is het misschien goed even stil te staan bij de vraag waarom het cholesterol in de gaten gehouden moet worden, wat is cholesterol eigenlijk?
Cholesterol
Cholesterol is een vetachtige, niet in water oplosbare, stof die in ons lichaam onder andere als bouwstof wordt gebruikt. Het is een onmisbare stof voor het menselijk lichaam. Het is een bouwstof voor de wanden van cellen. Daarnaast is cholesterol nodig voor de aanmaak van hormonen en vitamine D. Ten slotte worden galzuren van cholesterol gemaakt.
Het lichaam maakt zelf cholesterol aan in de lever. Ook krijgt het lichaam cholesterol binnen via de voeding. Van alle cholesterol in ons lichaam blijkt 70% afkomstig van eigen aanmaak en 30% komt uit onze voeding. Een teveel aan cholesterol is slecht voor de gezondheid. Het kan zich ophopen in de binnenzijde van de wanden van bloedvaten in de vorm van plaques (= atheroomplaques). De bloedvaten kunnen hierdoor dichtslibben (=atherosclerose), waardoor uiteindelijk hart- en vaatziekten kunnen ontstaan, zoals een hartinfarct of een beroerte.
Bij een cholesterolmeting werd in het verleden vaak één waarde genoemd, het totaalcholesterol. Tegenwoordig wordt vaak een aantal verschillende stoffen gemeten. Dit komt doordat cholesterol onder te verdelen is in een aantal soorten cholesterol, de belangrijkste daarin zijn:
LDL
Het LDL ('low density lipoprotein') bestaat hoofdzakelijk uit cholesterol en worden onder normale omstandigheden uit de bloedbaan verwijderd via de LDL-receptoren in de lever. Overtollig LDL-cholesterol stapelt op in de vaatwand. Hierdoor vernauwen de bloedvaten. Op langere termijn kan hierdoor een hartinfarct of een herseninfarct optreden. LDL heet daarom 'slecht' cholesterol. Daar moet u dus vooral niet te veel van hebben.
HDL
Daarnaast is er het HDL ('high density lipoprotein'), dat cholesterol van de perifere cellen naar de lever terugvoert hetzij direct, hetzij via andere lipoproteïnen. Het HDL voert het teveel aan cholesterol juist af naar de lever. De lever zorgt ervoor dat het cholesterol in de darmen komt en vervolgens via de ontlasting wordt uitgescheiden. Het HDL-cholesterol is dus een goede schoonmaker. Hoe meer HDL, hoe beter! Een ezelsbruggetje om te onthouden is de ‘H’ van ‘Happy’ dus goed cholesterol.
Triglyceriden
Naast LDL- en HDL-cholesterol is ook het triglyceridegehalte van het bloed van belang. Wanneer het gehalte aan triglyceriden in het bloed te hoog is, is de kans op hart- en vaatproblemen eveneens verhoogd. Dit komt doordat triglyceriden, net als LDL cholesterol, zich vasthechten aan de wanden van bloedvaten. Dus hoe lager het gehalte, hoe beter het is!
Te hoog cholesterol
Wanneer is het cholesterol te hoog? Of het cholesterol te hoog is, wordt gebaseerd op onderzoek en is vastgelegd in de Nederlandse Richtlijnen. Een zeer handig ezelsbruggetje om te beoordelen of het cholesterol te hoog is, is de zogenaamde 5-4-3-2-1 regel. De 5-4-3-2-1 regel geeft aan wat ongeveer de normale cholesterolwaarden zijn van ieder type cholesterol:
Type cholesterolwaarde
Normale cholesterolwaarde
Totaal cholesterol
≤ 5 mmol/l
Cholesterol ratio
≤ 4
LDL cholesterol
≤ 3 mmol/l
Triglyceriden
≤ 2 mmol/l
HDL cholesterol
≥ 1 mmol/l
Bron: www.cholesterol.nl
Cholesterol en hart- en vaatziekten
Er is veel onderzoek gedaan naar de rol van het cholesterolgehalte en het optreden van hart- en vaatziekten. Ongeveer 20% van het aantal nieuwe gevallen van coronaire hartziekten is toe te schrijven aan een verhoogd cholesterol. Het is ondertussen bewezen dat mensen met meerdere cardiovasculaire risicofactoren, of die alleen een sterk verhoogd cholesterolgehalte hebben, baat hebben bij het verlagen van het LDL.
Inmiddels is duidelijk dat de kans op hart- en vaatziekten (HVZ) toeneemt naarmate de totale cholesterol- en LDL-cholesterolconcentratie in het bloed hoger is. Een stijging van 10% in de totale-cholesterolconcentratie gaat gepaard met circa 20% meer kans op HVZ. Hoge concentraties HDL-cholesterol worden daarentegen als gunstig beschouwd: hoe hoger het HDL-cholesterol, hoe kleiner het risico.
Risicofactoren
Naast een verhoogd cholesterol zijn er nog andere factoren die van invloed zijn op het krijgen van hart- en vaatziekten. Deze invloeden worden samengevat met de term ‘risicofactoren’. Hieronder worden de belangrijkste risicofactoren genoemd waarvan is bewezen dat ze het risico op het krijgen van hart- en vaatziekten verhogen. Een aantal van deze risicofactoren kunt u zelf niet beïnvloeden, zoals leeftijd of geslacht. Daarnaast zijn er risicofactoren waar u in veel gevallen wel invloed op heeft, zoals roken of bewegen. We onderscheiden de onderstaande risicofactoren:
Niet beïnvloedbare risicofactoren
Deze zijn een vast gegeven en worden meegenomen in het bepalen van het risicoprofiel.
· Een hartinfarct/beroerte doorgemaakt.
· Leeftijd: hoe ouder, hoe groter het risico
· Geslacht: mannen lopen een groter risico dan vrouwen
· Erfelijke factoren: familieleden met hart- en vaatziekten
Beïnvloedbare risicofactoren
· Hoge bloeddruk
· Verhoogd cholesterolwaarden (TC, LDL, triglyceriden)
· Verhoogde bloedstolling
· Roken
· Weinig bewegen
· Teveel alcohol
· Ongezond eten
· Overgewicht
· Stress
Algemene adviezen
Een aantal algemene adviezen en leefregels die bijdragen aan een verbetering van het cholesterol.
Meer informatie over o.a. cholesterol kunt u vinden op onze website, www.dorpswegapotheek.nl. Als u bij “doorzoek de hele website” het woord cholesterol intikt, vindt u nog veel meer interessante informatie.
Benieuwd naar uw cholesterol?
Wilt u na het lezen van deze informatie willen weten hoe het met uw cholesterol gesteld is dan kunt u de test maken die in de tweede alinea genoemd wordt. Mocht u geen toegang hebben tot internet, dan kunt u ook langskomen in de Dorpsweg Apotheek, daar helpen wij u graag verder, ons adres is Dorpsweg 160c. U kunt ook telefonisch contact met ons opnemen via telefoonnummer 010-4814197.
Deze cholesterolmeting is niet alleen bedoeld voor mensen die al klant zijn bij onze apotheek, iedereen is van harte welkom!
Ook als u andere vragen heeft over de apotheek of over uw geneesmiddelen, ook dan kunt u contact met ons opnemen.
Met vriendelijke groet namens het gehele team van de Dorpsweg Apotheek,
Mark Barendregt, apotheker.
LDL
Het LDL ('low density lipoprotein') bestaat hoofdzakelijk uit cholesterol en worden onder normale omstandigheden uit de bloedbaan verwijderd via de LDL-receptoren in de lever. Overtollig LDL-cholesterol stapelt op in de vaatwand. Hierdoor vernauwen de bloedvaten. Op langere termijn kan hierdoor een hartinfarct of een herseninfarct optreden. LDL heet daarom 'slecht' cholesterol. Daar moet u dus vooral niet te veel van hebben.
HDL
Daarnaast is er het HDL ('high density lipoprotein'), dat cholesterol van de perifere cellen naar de lever terugvoert hetzij direct, hetzij via andere lipoproteïnen. Het HDL voert het teveel aan cholesterol juist af naar de lever. De lever zorgt ervoor dat het cholesterol in de darmen komt en vervolgens via de ontlasting wordt uitgescheiden. Het HDL-cholesterol is dus een goede schoonmaker. Hoe meer HDL, hoe beter! Een ezelsbruggetje om te onthouden is de ‘H’ van ‘Happy’ dus goed cholesterol.
Triglyceriden
Naast LDL- en HDL-cholesterol is ook het triglyceridegehalte van het bloed van belang. Wanneer het gehalte aan triglyceriden in het bloed te hoog is, is de kans op hart- en vaatproblemen eveneens verhoogd. Dit komt doordat triglyceriden, net als LDL cholesterol, zich vasthechten aan de wanden van bloedvaten. Dus hoe lager het gehalte, hoe beter het is!
Te hoog cholesterol
Wanneer is het cholesterol te hoog? Of het cholesterol te hoog is, wordt gebaseerd op onderzoek en is vastgelegd in de Nederlandse Richtlijnen. Een zeer handig ezelsbruggetje om te beoordelen of het cholesterol te hoog is, is de zogenaamde 5-4-3-2-1 regel. De 5-4-3-2-1 regel geeft aan wat ongeveer de normale cholesterolwaarden zijn van ieder type cholesterol:
Type cholesterolwaarde
Normale cholesterolwaarde
Totaal cholesterol
≤ 5 mmol/l
Cholesterol ratio
≤ 4
LDL cholesterol
≤ 3 mmol/l
Triglyceriden
≤ 2 mmol/l
HDL cholesterol
≥ 1 mmol/l
Bron: www.cholesterol.nl
Cholesterol en hart- en vaatziekten
Er is veel onderzoek gedaan naar de rol van het cholesterolgehalte en het optreden van hart- en vaatziekten. Ongeveer 20% van het aantal nieuwe gevallen van coronaire hartziekten is toe te schrijven aan een verhoogd cholesterol. Het is ondertussen bewezen dat mensen met meerdere cardiovasculaire risicofactoren, of die alleen een sterk verhoogd cholesterolgehalte hebben, baat hebben bij het verlagen van het LDL.
Inmiddels is duidelijk dat de kans op hart- en vaatziekten (HVZ) toeneemt naarmate de totale cholesterol- en LDL-cholesterolconcentratie in het bloed hoger is. Een stijging van 10% in de totale-cholesterolconcentratie gaat gepaard met circa 20% meer kans op HVZ. Hoge concentraties HDL-cholesterol worden daarentegen als gunstig beschouwd: hoe hoger het HDL-cholesterol, hoe kleiner het risico.
Risicofactoren
Naast een verhoogd cholesterol zijn er nog andere factoren die van invloed zijn op het krijgen van hart- en vaatziekten. Deze invloeden worden samengevat met de term ‘risicofactoren’. Hieronder worden de belangrijkste risicofactoren genoemd waarvan is bewezen dat ze het risico op het krijgen van hart- en vaatziekten verhogen. Een aantal van deze risicofactoren kunt u zelf niet beïnvloeden, zoals leeftijd of geslacht. Daarnaast zijn er risicofactoren waar u in veel gevallen wel invloed op heeft, zoals roken of bewegen. We onderscheiden de onderstaande risicofactoren:
Niet beïnvloedbare risicofactoren
Deze zijn een vast gegeven en worden meegenomen in het bepalen van het risicoprofiel.
· Een hartinfarct/beroerte doorgemaakt.
· Leeftijd: hoe ouder, hoe groter het risico
· Geslacht: mannen lopen een groter risico dan vrouwen
· Erfelijke factoren: familieleden met hart- en vaatziekten
Beïnvloedbare risicofactoren
· Hoge bloeddruk
· Verhoogd cholesterolwaarden (TC, LDL, triglyceriden)
· Verhoogde bloedstolling
· Roken
· Weinig bewegen
· Teveel alcohol
· Ongezond eten
· Overgewicht
· Stress
Algemene adviezen
Een aantal algemene adviezen en leefregels die bijdragen aan een verbetering van het cholesterol.
- Stoppen met roken; verhoogt het goede cholesterolgehalte (HDL)
- Meer bewegen; verlaagt de slechte cholesterol (LDL) en verhoogt het HDL
- Minder vet eten en vaker kiezen voor de gezonde onverzadigde vetten
- Geen of matig alcoholgebruik (1-2 glazen per dag); verhoogt het HDL
- Afvallen
Meer informatie over o.a. cholesterol kunt u vinden op onze website, www.dorpswegapotheek.nl. Als u bij “doorzoek de hele website” het woord cholesterol intikt, vindt u nog veel meer interessante informatie.
Benieuwd naar uw cholesterol?
Wilt u na het lezen van deze informatie willen weten hoe het met uw cholesterol gesteld is dan kunt u de test maken die in de tweede alinea genoemd wordt. Mocht u geen toegang hebben tot internet, dan kunt u ook langskomen in de Dorpsweg Apotheek, daar helpen wij u graag verder, ons adres is Dorpsweg 160c. U kunt ook telefonisch contact met ons opnemen via telefoonnummer 010-4814197.
Deze cholesterolmeting is niet alleen bedoeld voor mensen die al klant zijn bij onze apotheek, iedereen is van harte welkom!
Ook als u andere vragen heeft over de apotheek of over uw geneesmiddelen, ook dan kunt u contact met ons opnemen.
Met vriendelijke groet namens het gehele team van de Dorpsweg Apotheek,
Mark Barendregt, apotheker.
RSS-feed