Bepaalde kanalen veronderstellen dat Carnisse al eind van de 13e eeuw bekend was, namelijk het jaar 1272 wordt genoemd. Een ander kanaal noemt zelfs het jaar 1100 omdat toen de kerk van Carnisse onder een ander kerkelijk overkoepelend orgaan zou gaan vallen.
Verplaatsen we ons naar het heden dan heeft de nieuwe wijk van Barendrecht, Carnisselande, ontegenzeggelijk daaraan haar naam te danken.
Carnisselande had trouwens ook best Swifterbant genoemd kunnen worden. Dit omdat er interessante opgravingen ooit plaatsvonden die wezen op bewoning van de allereerste boerderijen van West-Nederland. Dan praten we dus over de prehistorie waar dus ook jagers en vissers en andere beroepen hun bestaan vonden. Dat werd de Swiferbantcultuur genoemd. Helaas was dit deel van Nederland uiterst gevoelig voor overstromingen en zo gebeurde het ook dat Carnisse van de kaart verdween rond de jaren 1373 – 1375. Waarom nu Swifterbant? Voor de geïnteresseerde lezer (Reeds eerder vermeld in een eerste lezing over Carnisse): Swifterbant is een plaatsje in de Flevopolder waar voor het eerst dergelijke vondsten zoals dus ook ter hoogte van het voormalige Carnisse werden gedaan die wezen op een bepaalde archeologische cultuur. Wanneer ik daarover verder uit zou wijden, zou u een woordenboek naast u moeten leggen om in elke regel een moeilijk woord verklaard te krijgen. De naam Carnisse heeft ook nog diverse voeten in aarde. Een verklaring is bijvoorbeeld het komt van ‘Kaar’ samengevoegd met ‘Nes, Nesse, Nisse’. Het tweede deel duidt een landtong aan, een landuitstulping in de rivier. Kaar heeft iets met de visserij te maken, een vis bewaarkorf of iets dergelijks. Op bijgaand kaartje heette het destijds Karnisse.
Verplaatsen we ons naar het heden dan heeft de nieuwe wijk van Barendrecht, Carnisselande, ontegenzeggelijk daaraan haar naam te danken.
Carnisselande had trouwens ook best Swifterbant genoemd kunnen worden. Dit omdat er interessante opgravingen ooit plaatsvonden die wezen op bewoning van de allereerste boerderijen van West-Nederland. Dan praten we dus over de prehistorie waar dus ook jagers en vissers en andere beroepen hun bestaan vonden. Dat werd de Swiferbantcultuur genoemd. Helaas was dit deel van Nederland uiterst gevoelig voor overstromingen en zo gebeurde het ook dat Carnisse van de kaart verdween rond de jaren 1373 – 1375. Waarom nu Swifterbant? Voor de geïnteresseerde lezer (Reeds eerder vermeld in een eerste lezing over Carnisse): Swifterbant is een plaatsje in de Flevopolder waar voor het eerst dergelijke vondsten zoals dus ook ter hoogte van het voormalige Carnisse werden gedaan die wezen op een bepaalde archeologische cultuur. Wanneer ik daarover verder uit zou wijden, zou u een woordenboek naast u moeten leggen om in elke regel een moeilijk woord verklaard te krijgen. De naam Carnisse heeft ook nog diverse voeten in aarde. Een verklaring is bijvoorbeeld het komt van ‘Kaar’ samengevoegd met ‘Nes, Nesse, Nisse’. Het tweede deel duidt een landtong aan, een landuitstulping in de rivier. Kaar heeft iets met de visserij te maken, een vis bewaarkorf of iets dergelijks. Op bijgaand kaartje heette het destijds Karnisse.
En mocht u twijfelen dat er in de Oude Maas gevist werd, denkt u dan maar aan de naam Klein Profijt aan weerszijden van de Oude Maas. Zalmvisserij was een bron van inkomsten. Wel, zoals de kaart vermeld was dat ooit de Waal. Die overstromingen hebben heel wat rivierlopen door elkaar geschud. Een andere lezing was dat het afkwam van ‘Kerknisse’, vanwege de kerk die er dus duidelijk ook gestaan heeft. Zeker is dat het dorp verdween, verdronk en nu dus voortleeft in de wijk Carnisse en het Barendrechtse Carnisselande.
We kennen als buurtgebieden in Carnisse, o.a. de Klaver, de Vogelbuurt, de Eilandenbuurt, Zuidplein e.d. en waarom het bijvoorbeeld nu de Eilandenbuurt is geworden?
Tja, waarom is het een papegaai en geen mamegaai? Geen idee!
In elk geval droeg de Carnissebuurt jarenlang een kwalijk stempel. Onbegrijpelijk voor oud-Charloissers die er opgroeiden en het er geweldig naar hun zin hadden. Maar helaas vormen inwoners meestal de graadmeter en er zijn gemakkelijke en moeilijke mensen, mensen zonder problemen en mensen met duidelijke problemen. Daarin een balans vinden die naar een positieve uitstraling neigt, is niet eenvoudig, want hoe vaak is een minderheid verantwoordelijk voor een oordeel, terwijl de meerderheid simpelweg in vrede leeft?
Maar toch, deze jaren heeft een duidelijke verandering plaatsgevonden waarin saamhorigheid groeit en gepaard gaat met gezellig wonen. Leuke plekken waar het goed toeven is.
Er werden plannen gemaakt en uitgevoerd en er zijn genoeg elementen aanwezig om de buurt nog veel meer perspectief te bieden. De huren lijken me er aantrekkelijker dan elders. Wie heeft er trouwens nu zo’n prachtige groene achtertuin, zoals het Zuiderpark met daarin Ahoy. En als nu eens ‘heel Holland denkt’ Rotterdam Ahoy is de plaats voor het songfestival 2020, dan durf ik te stellen: ‘heel Holland bakt’ er wat van. Tja die lelijke link naar Amsterdam (2020) nemen we dan wel op de koop toe. Het overdekte en een van de grootste winkelcentra van Nederland, Het Zuidplein, is een grote trekpleister en is naadloos verbonden met Carnisse. Trouwens Carnisse trekt heel wat mensen als je bedenkt dat onder of eigenlijk tegen het winkelcentrum aan een groot complex ligt waar Metrolijnen en 40 buslijnen mensen van heinde en ver aanvoeren en afvoeren. Ideaal voor een uitje naar Ahoy of even shoppen of parkeer probleemloos naar het Centrum heen en weer te cityhoppen. Een toonbeeld van saamhorigheid in de eilandenbuurt is natuurlijk de van Swietenhof waar een van onze trouwste HCC-bezoekers Bep van Beek de voorzittershamer hanteert. Nou is van Swieten geen eiland, maar leunend tegen de Goereesestraat is er toch wel binding. Het is een waar cultureel lusthof dat eenieder bij gelegenheid regelmatig zou moeten bezoeken. Cultureel? Jazeker, kijk maar eens naar hun activiteitenkalender in de loop de tijden: Paradijsvogels, een dichtersfestival. Klassiek op Zuid, de noten vliegen om de oren veroorzaakt door musical, opera- en filmmuziek. Pompoenenmarkt en Geraniummarkt, hoe kleurrijk kun je het maken. De ontmoeting, een mix van muziek en poëzie. En ga zo maar door, niet te veel opnoemen anders komt er niemand meer naar de HCC-middagen bij tante Sjaar achter. Er is ook ouderenzorg, Humanitas wordt vertegenwoordigd door Nancy Zeelenberg en Hannie Dekhuizen. Alweer in een redelijk ver verleden was sport langs de wijk de normaalste zaak. Voetbalclubs als DCL en CVV bloeiden erop, maar zijn helaas ten ondergegaan aan bepaalde factoren van deze tijd. Naast de genoemde buurten zijn er ook nog andere straten die niet vallen onder de noemer Vogels, Eilanden of de Klaver vallen. Utenhagestraat en Meester Arendstraat herinneren aan de tijden dat Charlois gesticht werd: IJsbrand Uyt ten Hage, Arend van der Woude bijvoorbeeld, wie kent hen niet. Zij en wat andere notabelen kregen in de tijd van Charlois stichter Karel de Stoute de opdracht de polders te bedijken. We bedanken hen postuum alsnog voor droge voeten. We zijn alsnog dankbaar voor het scala van eilanden en vogels, want anders hadden we met 1e Carnissestraat, 2e Carnissestraat, 3e Carnissestraat etc. een tweede New York geworden met al hun genummerde straatnamen bij 5th Avenue. En als je het helemaal niet meer weet, maak je een vogelbuurt. Vogels zijn er zat. Maar u zult tevergeefs zoeken naar de Lijsterstraat, Koekoekstraat en de Merelstraat. Die waren er ooit wel, maar de namen werden ingetrokken in 1941.
Halverwege de twintigerjaren, was de Carnisse nog maar beperkt wat straten betrof. Een groot deel was nog bouwland.
We kennen als buurtgebieden in Carnisse, o.a. de Klaver, de Vogelbuurt, de Eilandenbuurt, Zuidplein e.d. en waarom het bijvoorbeeld nu de Eilandenbuurt is geworden?
Tja, waarom is het een papegaai en geen mamegaai? Geen idee!
In elk geval droeg de Carnissebuurt jarenlang een kwalijk stempel. Onbegrijpelijk voor oud-Charloissers die er opgroeiden en het er geweldig naar hun zin hadden. Maar helaas vormen inwoners meestal de graadmeter en er zijn gemakkelijke en moeilijke mensen, mensen zonder problemen en mensen met duidelijke problemen. Daarin een balans vinden die naar een positieve uitstraling neigt, is niet eenvoudig, want hoe vaak is een minderheid verantwoordelijk voor een oordeel, terwijl de meerderheid simpelweg in vrede leeft?
Maar toch, deze jaren heeft een duidelijke verandering plaatsgevonden waarin saamhorigheid groeit en gepaard gaat met gezellig wonen. Leuke plekken waar het goed toeven is.
Er werden plannen gemaakt en uitgevoerd en er zijn genoeg elementen aanwezig om de buurt nog veel meer perspectief te bieden. De huren lijken me er aantrekkelijker dan elders. Wie heeft er trouwens nu zo’n prachtige groene achtertuin, zoals het Zuiderpark met daarin Ahoy. En als nu eens ‘heel Holland denkt’ Rotterdam Ahoy is de plaats voor het songfestival 2020, dan durf ik te stellen: ‘heel Holland bakt’ er wat van. Tja die lelijke link naar Amsterdam (2020) nemen we dan wel op de koop toe. Het overdekte en een van de grootste winkelcentra van Nederland, Het Zuidplein, is een grote trekpleister en is naadloos verbonden met Carnisse. Trouwens Carnisse trekt heel wat mensen als je bedenkt dat onder of eigenlijk tegen het winkelcentrum aan een groot complex ligt waar Metrolijnen en 40 buslijnen mensen van heinde en ver aanvoeren en afvoeren. Ideaal voor een uitje naar Ahoy of even shoppen of parkeer probleemloos naar het Centrum heen en weer te cityhoppen. Een toonbeeld van saamhorigheid in de eilandenbuurt is natuurlijk de van Swietenhof waar een van onze trouwste HCC-bezoekers Bep van Beek de voorzittershamer hanteert. Nou is van Swieten geen eiland, maar leunend tegen de Goereesestraat is er toch wel binding. Het is een waar cultureel lusthof dat eenieder bij gelegenheid regelmatig zou moeten bezoeken. Cultureel? Jazeker, kijk maar eens naar hun activiteitenkalender in de loop de tijden: Paradijsvogels, een dichtersfestival. Klassiek op Zuid, de noten vliegen om de oren veroorzaakt door musical, opera- en filmmuziek. Pompoenenmarkt en Geraniummarkt, hoe kleurrijk kun je het maken. De ontmoeting, een mix van muziek en poëzie. En ga zo maar door, niet te veel opnoemen anders komt er niemand meer naar de HCC-middagen bij tante Sjaar achter. Er is ook ouderenzorg, Humanitas wordt vertegenwoordigd door Nancy Zeelenberg en Hannie Dekhuizen. Alweer in een redelijk ver verleden was sport langs de wijk de normaalste zaak. Voetbalclubs als DCL en CVV bloeiden erop, maar zijn helaas ten ondergegaan aan bepaalde factoren van deze tijd. Naast de genoemde buurten zijn er ook nog andere straten die niet vallen onder de noemer Vogels, Eilanden of de Klaver vallen. Utenhagestraat en Meester Arendstraat herinneren aan de tijden dat Charlois gesticht werd: IJsbrand Uyt ten Hage, Arend van der Woude bijvoorbeeld, wie kent hen niet. Zij en wat andere notabelen kregen in de tijd van Charlois stichter Karel de Stoute de opdracht de polders te bedijken. We bedanken hen postuum alsnog voor droge voeten. We zijn alsnog dankbaar voor het scala van eilanden en vogels, want anders hadden we met 1e Carnissestraat, 2e Carnissestraat, 3e Carnissestraat etc. een tweede New York geworden met al hun genummerde straatnamen bij 5th Avenue. En als je het helemaal niet meer weet, maak je een vogelbuurt. Vogels zijn er zat. Maar u zult tevergeefs zoeken naar de Lijsterstraat, Koekoekstraat en de Merelstraat. Die waren er ooit wel, maar de namen werden ingetrokken in 1941.
Halverwege de twintigerjaren, was de Carnisse nog maar beperkt wat straten betrof. Een groot deel was nog bouwland.
Het woongebied lag toen tussen Carnisselaan en Ebenhaëzerstraat, Katendrechtse Lagedijk en Carnissesingel. Jawel en de Papaverstraat met de laantjes en een stukje Klaverstraat. Los daarvan lagen in de Zuidwesthoek dus nog de Koekoekstraat, de Eksterstraat, de Merelstraat en de Lijsterstraat. Ten zuiden van de Eksterstraat en de Carnissesingel liep de Kievitswetering of watering. Het zou me niets verbazen als de singel tussen Carnissedreef en Carnissesingel daar een restant van is. Ook of de vogelbuurtbenaming daarop gebaseerd is, is vooralsnog geen zekere waarde. Er was een kamp land dat de naam de Kievit droeg. Een kamp kan een open stuk land zijn afgepaald is, of een akker door een wal omgeven. Aangezien Ebenhaëzerstraat ook naar een stuk land verwijst dat zo genoemd werd, klinkt dat plausibel. Kortom na deze tijd waarin nog vele groene plekken zichtbaar waren begon het bouwen snel. Men had dringend arbeiderswoningen nodig voor de groeiende industrieën. En zo geschiedde al voor de oorlog dat Zuid snel groeide, ergo dus ook Charlois.
Het was kort na de oorlog een en al opbouw en er was gezelligheid in menig hoekwinkeltje dat zich meestentijds bij de Katendrechtse Lagedijk manifesteerde.
V&D was natuurlijk een trekpleister van jewelste en menig Charlois straatschoffie was ervan gecharmeerd langs al die vakken en bakken met koopwaar te slenteren.
Het was kort na de oorlog een en al opbouw en er was gezelligheid in menig hoekwinkeltje dat zich meestentijds bij de Katendrechtse Lagedijk manifesteerde.
V&D was natuurlijk een trekpleister van jewelste en menig Charlois straatschoffie was ervan gecharmeerd langs al die vakken en bakken met koopwaar te slenteren.
Populair was natuurlijk de speelgoedafdeling en de periodes rond de feestdagen. Wellicht werd je zelf nooit de bezitter van zoveel moois en werd ‘kijken niet kopen’ daar wel geboren. Want in de naoorlogse jaren was het nou niet bepaald weelde en bijvoorbeeld de prilste mode roept nog steeds angstzweet bij me op. Kijk een plusfour, een drollenvanger, het was nu eenmaal ontsproten aan ooit een argeloze ziel, al ver voor de oorlog, maar ik haatte het ding. Kijk nou mag Eduard de VIII van Engeland op een diplomatieke missie in 1924 in de V.S. de broek geïntroduceerd hebben, het zal me een worst wezen. Engelsen excentriek of zelfs trendsetters, dat alleen al had voor mij onmiddellijk een pro-Brexit steun betekent. Trouwens ook wat stripheld Kuifje doet, moet Kuifje weten. Misschien dat het nodig was om zijn eeuwige hondje Bobby te ‘ontlasten’, maar in combinatie met ruitkousen voelde het bij mij als een soort kwelling.
Het ergste was dat ergens op een klassenfoto iedereen in fatsoenlijke broek poseert en er één, ja één ventje wanhopig de camera aan staat te gapen. Mmm... Ik had het min of meer verdrongen, maar soms moet je over jezelf heen stappen. Ik heb eerlijk gezocht naar de foto, maar tot mijn grote opluchting ‘m nergens gevonden. Komt-ie alsnog boven water, smijt ‘m door de shredder.
In elk geval werd het kleine middenstandsleven langzaamaan afgeknepen vanwege de bouw van het Zuidplein winkelcentrum en de supermarktketens. Triest maar onomkeerbaar. In elk geval voor Carnisse een aardig ‘rand’ verschijnsel dat Zuidpleingebied met bepaalde voordelen. Er kwam een groot sportfondsen binnen- en buitenbad een echt openbaar vervoer regioplatform wat veel plattelanders aantrok om te gaan winkelen in het overdekte Zuidplein winkelcentrum dat een schat aan winkels huisvestte. Dat er ook nog in 1968 een ziekenhuis kwam, was mooi meegenomen. Pa en ma hadden lang genoeg met dubbeltjes mee gespaard om het Ikazia (Interkerkelijke Actie Ziekenhuis In Aanbouw) te realiseren.
Het ergste was dat ergens op een klassenfoto iedereen in fatsoenlijke broek poseert en er één, ja één ventje wanhopig de camera aan staat te gapen. Mmm... Ik had het min of meer verdrongen, maar soms moet je over jezelf heen stappen. Ik heb eerlijk gezocht naar de foto, maar tot mijn grote opluchting ‘m nergens gevonden. Komt-ie alsnog boven water, smijt ‘m door de shredder.
In elk geval werd het kleine middenstandsleven langzaamaan afgeknepen vanwege de bouw van het Zuidplein winkelcentrum en de supermarktketens. Triest maar onomkeerbaar. In elk geval voor Carnisse een aardig ‘rand’ verschijnsel dat Zuidpleingebied met bepaalde voordelen. Er kwam een groot sportfondsen binnen- en buitenbad een echt openbaar vervoer regioplatform wat veel plattelanders aantrok om te gaan winkelen in het overdekte Zuidplein winkelcentrum dat een schat aan winkels huisvestte. Dat er ook nog in 1968 een ziekenhuis kwam, was mooi meegenomen. Pa en ma hadden lang genoeg met dubbeltjes mee gespaard om het Ikazia (Interkerkelijke Actie Ziekenhuis In Aanbouw) te realiseren.
Maar ja er moest ook wel eens een feestje gebouwd kunnen worden en wat sport- en speelmogelijkheden gecreëerd worden en de Arend en Zeemeeuw in de Texelsetraat was leuk voor het kleine werk, maar wat uitbreiding was welkom.
Na het winkelcentrum begon men dus ijverig in 1968 met de bouw van een paar machtige hallen, zodat in 1971 Prins Claus de hallen kon openen. Het zijn er zes inmiddels. Het was geen nieuw idee, maar een voortzetting van het oude Ahoy dat op het land van Hoboken stond van 1950 tot 1966 en plaats moest maken voor het Dijkzigt ziekenhuis. Alsof het niets kostte kwam er ook nog een mooi buitenzwembad naast Ahoy, de Plompert, maar dat werd eind jaren tachtig alweer gesloopt.
Vreemd genoeg heb ik er nooit gezwommen, wel in het Gooilandsingel bad.
Wel wat gesteld kan worden is dat het net naoorlogse plattelandsbeeld van de boerenzij totaal bijgesteld kan worden. Wereldmanifestaties, sportevenementen, sterrengala’s, pff op Zuid draaien we daar onze hand niet voor om.
En, om nog even terug te komen op het songfestival…
Al in 2007 organiseerde Ahoy al het Jongeren Eurovisiesongfestival.
Laten ze nou in Maastricht lekker op het ‘Friethof’ een feestje bouwen rond hun langharige Dréetje Rieu en ons een Eurofeestje bouwen rond al die Internationale schreeuwers met als grote afsluiting de wereldvermaarde Lee Towers. Zijn we allebei tevreden. Ja, toch?
(Inmiddels is de locatie voor het Songfestival 2020 bekend. Carnisse krijgt er een groots ‘rand’ gebeuren bij. Als die organisatie nou eens slim was, zouden ze of de stichting Historisch Charlois of HCC erbij moeten betrekken. De bouw van Ahoy op fotoplaten van meters hoog in het Zuiderpark erom heen….)
HW
Na het winkelcentrum begon men dus ijverig in 1968 met de bouw van een paar machtige hallen, zodat in 1971 Prins Claus de hallen kon openen. Het zijn er zes inmiddels. Het was geen nieuw idee, maar een voortzetting van het oude Ahoy dat op het land van Hoboken stond van 1950 tot 1966 en plaats moest maken voor het Dijkzigt ziekenhuis. Alsof het niets kostte kwam er ook nog een mooi buitenzwembad naast Ahoy, de Plompert, maar dat werd eind jaren tachtig alweer gesloopt.
Vreemd genoeg heb ik er nooit gezwommen, wel in het Gooilandsingel bad.
Wel wat gesteld kan worden is dat het net naoorlogse plattelandsbeeld van de boerenzij totaal bijgesteld kan worden. Wereldmanifestaties, sportevenementen, sterrengala’s, pff op Zuid draaien we daar onze hand niet voor om.
En, om nog even terug te komen op het songfestival…
Al in 2007 organiseerde Ahoy al het Jongeren Eurovisiesongfestival.
Laten ze nou in Maastricht lekker op het ‘Friethof’ een feestje bouwen rond hun langharige Dréetje Rieu en ons een Eurofeestje bouwen rond al die Internationale schreeuwers met als grote afsluiting de wereldvermaarde Lee Towers. Zijn we allebei tevreden. Ja, toch?
(Inmiddels is de locatie voor het Songfestival 2020 bekend. Carnisse krijgt er een groots ‘rand’ gebeuren bij. Als die organisatie nou eens slim was, zouden ze of de stichting Historisch Charlois of HCC erbij moeten betrekken. De bouw van Ahoy op fotoplaten van meters hoog in het Zuiderpark erom heen….)
HW
RSS-feed